Partnerportret Yrina Res
Het partnerportret vertelt het verhaal vanuit het perspectief van een partner in het Biodivers Perspectief programma.
Partner
Onderzoeksdocent bij Vonk
Naam: Yrina Res
Contactgegevens: onderzoek@vonknh.nl
Social media
‘Natuurinclusief onderwijs’ wat betekent dat precies?
Wie ben je en wat doe je voor het project Biodivers Perspectief?
Sinds vier jaar ben ik docentonderzoeker en van daaruit betrokken bij het project Biodivers Perspectief. Daarnaast ben ik ruim twintig jaar werkzaam als docent groen in het vmbo van Vonk in Castricum.
Waarom ben je aangehaakt bij Biodivers Perspectief?
Marrit Rijkmans, een van de projectleiders, wilde ook het vmbo graag bij het project betrekken en daarom ben ik aangehaakt. Ik heb onderzocht wat de vmbo-docenten van Vonk (al) deden m.b.t. biodiversiteit, waar de belemmeringen liggen om meer te doen en wat de wensen zijn van de docenten. Biodiversiteit wordt nauwelijks genoemd in de eindtermen en het is dus docentafhankelijk of er aandacht voor is in de lessen. We willen dat onze leerlingen natuurinclusief denken en werken. En aandacht hebben voor biodiversiteit. Wat kunnen ze zelf doen, of laten, om aan die biodiversiteit bij te dragen. Zowel op school als thuis. Het gaat eigenlijk vooral over natuurbetrokkenheid. De leerlingen van nu zijn dat minder want ze komen steeds minder buiten. Dat begint al op de basisschoolleeftijd, waarop er veel minder buiten wordt gespeeld. Ook met ouders wordt er minder gefietst in de duinen of gewandeld in het bos. Onze eigen schoolpleinen zijn grotendeels betegeld. Dat kan veel groener, met natuurlijke materialen en activerende attributen. Dat is goed voor de ontwikkeling en het welbevinden van de leerlingen; zo krijgen ze meer beweging, er is meer ontspanning en daardoor zijn er minder conflicten, zo blijkt uit onderzoek. Win-win dus.
Welke voordelen heeft de aansluiting met Biodivers Perspectief?
We hebben nu inzicht in wat er gebeurt aan biodiversiteit op onze Vonk vmbo’s en overzicht waar de behoefte van de docenten ligt. Docenten willen graag ontzorgd worden. Daarom hebben we al het bestaande lesmateriaal verzameld in een Wikiwijs-arrangement. Daarin staat ook een overzicht van bedrijven en organisaties die een gastles of een excursie kunnen verzorgen. Dat maakt het gemakkelijker om met dit onderwerp aan de slag te gaan. Er zijn leskisten in de maak voor alle vmbo-vestigingen. Die kan je meenemen als je met een groep naar buiten gaat. Vanuit de VVO Groen kwam de vraag of de leskisten ook uitgeleend kunnen worden aan basisscholen in de regio. Dat zijn mooie ideeën. Daarmee kunnen we ook de betrokkenheid en bewustwording bij basisschoolkinderen bevorderen. We hebben gekozen voor een praktische invulling van de onderzoeksresultaten zodat er echt iets mee gebeurt. Voor de bovenbouw wordt het keuzevak ‘Natuurlijk Groen’ bijvoorbeeld ontwikkeld, ook een wens vanuit de Greendeal. De lesstof, met veel aandacht voor biodiversiteit, is bijna gebruiksklaar. Dit wordt in samenwerking met het IVN en De Groene Wereld ontwikkeld. Ook in samenwerking met het practoraat Smart Future ontstaan weer nieuwe plannen. We gaan de leskisten uitbreiden met eenvoudige meetapparatuur met sensoren. Daarmee kunnen we de geleidbaarheid, de pH-waarde, het nitraat-gehalte, de bodemtemperatuur meten, etc. Ook gaan we uitzoeken of we vaste meetapparatuur op elke vestiging kunnen plaatsen. Deze data kan dan centraal verzameld worden en door mbo-studenten worden geanalyseerd. Het is mooi als alles met elkaar samenhangt en samenwerkt.
Wat heb je er zelf van geleerd?
Bij de start wist ik zelf eigenlijk niet wat natuurinclusief onderwijs precies betekent. Het is geen automatisme om na te denken over de gevolgen van onze handelingen. Ook ontdekte ik dat er veel enthousiaste collega’s zijn en dat het tegelijkertijd moeilijk is om iedereen mee te krijgen. Voor een deel komt dat doordat docenten geen tijd hebben. Mijn advies naar het management is dan ook om Vonk-breed enthousiaste collega’s te faciliteren om materialen te ontwikkelen. Er gebeuren al zoveel mooie dingen, maar vaak weten we dat niet van elkaar. We kunnen trots zijn op wat we al doen en bereikt hebben, ook bij Biodivers Perspectief. Nu moeten we nog de tijd nemen om deze mooie resultaten te laten zien, intern maar ook extern.
Wat heeft je kijk op je werkzaamheden veranderd?
Als docent groen op het vmbo zat ik zelf wel vaak ‘op een eilandje’. Nu snap ik dat het van belang is om vaker te vertellen over wat we allemaal doen, ook met Biodivers Perspectief. Want zo krijg je anderen mee. Het is prachtig om te zien dat er collega’s zijn die voor hun opleiding onderzoek gaan doen naar natuurbetrokkenheid bij leerlingen. Of een biodivers tuinontwerp maken voor een Fort. We gaan met twee vestigingen meedoen aan het onderzoek PRO Biodiversiteit van Wageningen. En langzamerhand wordt biodiversiteit onderdeel van de lesstof in het vmbo. Dat vind ik heel gaaf om te zien.
Wat is het belang van integratie biodiversiteit in onderwijs?
Als een kind natuurbetrokken is zal het automatisch beter rekening houden met de omgeving, nu en in de toekomst als volwassene. Dat is ook belangrijk voor de biodiversiteit. Als groen vmbo kun je daar een belangrijke bijdrage aan leveren. Wel vind ik het altijd erg belangrijk om alle kanten van het verhaal te vertellen; het moet voor alle partijen kloppen. Dus veel aandacht voor de biodiversiteit en tegelijkertijd ook de praktische en economische kant belichten, dus het brood op de plank voor de ondernemers in de groene sector. Het eerlijke verhaal vertellen en wij als groen vmbo kunnen dat.